58 نکته راهنمای خرید چسب مایع با توجه به کاربرد، نکات فنی و نوع چسب - مجله زیتوا

آنچه پیش از خرید چسب مایع باید بدانید

پیش از خرید چسب مایع، ضروری است درک روشنی از ماهیت این محصول و تفاوت های عملکردی آن داشته باشید. بسیاری از افراد به اشتباه تصور می نمایند که تمام چسب های مایع عملکردی مشابه دارند؛ در حالی که هر نوع چسب برای کاربردی خاص طراحی شده و استفاده نادرست از آن می تواند موجب کاهش کارایی، آسیب به سطح مورد نظر، یا حتی بروز خطرات جدی گردد.

چسب مایع صرفا یک ماده چسبناک نیست؛ بلکه ترکیبی شیمیایی با رفتار فنی تعیین است که باید با نوع ماده مورد اتصال، شرایط محیطی و هدف نهایی پروژه سازگار باشد. شناخت ویژگی هایی مانند سرعت خشک شدن، مقاومت در برابر رطوبت یا دما و نحوه اعمال صحیح آن، شما را از یک مصرف نماینده تصادفی به یک خریدار مطلع و هدفمند تبدیل می نماید. انتخاب نامطلعانه نه تنها کیفیت کار را کاهش می دهد، بلکه ممکن است هزینه های اضافی و تکرار کار را نیز به همراه داشته باشد.

در صورت تمایل، برای خرید انواع می توانید به روش های و اینترنتی به فروشگاه های مراجعه کنید.

شناخت انواع چسب مایع

پیش از آن که به سراغ انتخاب یا خرید چسب مایع بروید، ضروری است ابتدا با فهرست انواع چسب مایع و کارنمودهای آن ها آشنا شوید. این چسب ها بسته به ترکیب شیمیایی، قدرت چسبندگی، زمان خشک شدن و کاربردشان به گروه های مختلفی تقسیم می شوند. آشنایی با این دسته بندی ها به شما یاری می نماید تا برای هر نوع کار، چسب مناسبی را انتخاب کنید:

چسب سفید (PVA)

چسب سفید یا پلی وینیل استات، یکی از رایج ترین انواع چسب مایع است که پایه آن آب است. این چسب بیشتر برای مصارف عمومی مانند چسباندن کاغذ، مقوا، چوب سبک و پارچه کاربرد دارد. این محصول کاملا بدون بو، بی ضرر برای پوست، و قابل شستشو با آب است. ضمناً، قدرت چسبندگی میانهی دارد و نسبتا سریع خشک می گردد.

این محصول، به عنوان چسب مایع کیلویی به صورت فله یا در بسته های بزرگ برای استفاده در مدارس، کارگاه های ساخت ماکت، چاپخانه ها، صحافی ها یا کارهای فراوریی و بسته بندی نیز عرضه می گردد.

چسب فوری یا چسب قطره ای (Super Glue)

چسب فوری که بر پایه سیانواکریلات ساخته شده، نوعی چسب مایع قوی است و تنها در چند ثانیه خشک می گردد. این محصول برای اتصال سطوح فلزی، پلاستیکی، شیشه ای یا سرامیکی مناسب است. با وجود کارایی بالا، تماس چسب فوری با پوست یا چشم بسیار خطرناک است؛ بنابراین هنگام استفاده باید خیلی احتیاط کنید.

چسب همه کاره

اگر در پی چسب مایع برای مدرسه یا خانه هستید، چسب همه کاره را بخرید. این نوع چسب مایع معمولا با استفاده از رزین های مصنوعی فراوری می گردد و برای چسباندن انواع سطوح مانند چوب، فلز، پارچه، پلاستیک و کاغذ به کار می رود. چسب همه کاره از انواع چسب مایع کاغذ است که معمولا در گروه چسب های نئوپرن یا حلال پایه قرار می گیرند. به علت کاربرد گسترده و استفاده آسان، این محصول هواداران زیادی دارد. هرچند قدرت چسبندگی چسب همه کاره به مقدار چسب های تخصصی نیست، اما برای بیشتر کارهای عمومی کاملا مناسب و قابل اعتماد است.

چسب اپوکسی مایع

چسب اپوکسی معمولا از دو جزء مجزا (رزین و سخت نماینده) تشکیل شده است. با ترکیب این اجزا، یک واکنش شیمیایی اتفاق می افتد که منجر به ایجاد پیوندی بسیار قوی می گردد. این محصول دو جزئی قوی ترین چسب مایع بوده و برای کارهای سنگین و صنعتی، از جمله اتصال فلز، بتن، چوب سخت و قطعات کامپوزیتی، گزینه ای ایده آل است. زمان خشک شدن چسب اپوکسی مایع روی سطوح مختلف از چند دقیقه تا چند ساعت متغیر است.

چسب های صنعتی

چسب های مایع صنعتی شامل ترکیباتی مانند پلی اورتان، نیتروسلولز و رزین های تخصصی هستند. این چسب ها برای کارهای خاص از جمله نصب کفپوش، چسباندن قطعات خودرو یا چسباندن مواد حساس مثل فوم و PVC به کار می روند. مقاومت بالای چسب های صنعتی در برابر حرارت، رطوبت و فشار، آن ها را برای کاربردهای حرفه ای مناسب نموده است.

چسب مایع فانتزی

چسب فانتزی نوعی چسب تزئینی و رنگی است که بیشتر در کارهای هنری، ساخت کاردستی، تزیین دفتر خاطرات یا پروژه های بچگانه استفاده می گردد. این نوع چسب معمولا دارای رنگ های شاد، اکلیل دار یا براق است و پس از خشک شدن، جلوه ای درخشان و برجسته روی سطح باقی می گذارد. اگرچه قدرت چسبندگی آن در حد چسب های صنعتی نیست، اما برای چسباندن کاغذ، مقوا و تزئینات سبک کاملا مناسب است. به علت غیر سمی بودن و قابلیت شست وشو با آب، چسب مایع فانتزی گزینه ای ایمن برای بچه ها به شمار میرود.

توجه به نوع کاربرد چسب مایع

برای انتخاب درست چسب مایع، ابتدا باید نوع کاری را که در پیش دارید تعیین کنید. زیرا چسبی که برای ساخت یک کاردستی ساده مناسب است، به هیچ وجه برای تعمیر قطعات فلزی یا پروژه های ساختمانی قابل استفاده نیست. بنابراین، سه عامل مهم را همواره در نظر داشته باشید:

کاربرد خانگی یا صنعتی چسب مایع

اگر هدف شما تعمیر وسایل کوچک یا ساخت کاردستی است، می توانید از چسب های عمومی مانند PVA یا چسب قطره ای بهره ببرید. اما برای کاربردهای حرفه ای و صنعتی، به چسب های تخصصی با دوام بالا احتیاج دارید.

جنس سطوح مورد اتصال چسب مایع

همه چسب ها با همه سطوح سازگار نیستند. بنابراین، برای چسباندن چوب، شیشه، پلاستیک، فلز یا فوم باید از چسب هایی بهره ببرید که مخصوص همان جنس طراحی شده اند.

شرایط محیطی

اگر کار اتصال و چسباندن سطوح را در محیط هایی با رطوبت بالا، دمای زیاد یا فشار مکانیکی انجام می دهید، باید از چسب هایی بهره ببرید که در برابر این شرایط مقاوم هستند.

نکات فنی در انتخاب چسب مایع

در هنگام خرید چسب مایع، صرفا به ظاهر بسته بندی یا نام برند بسنده ننموده و در عوض، تعیینات فنی محصول را به دقت آنالیز کنید. در ادامه، مهم ترین ویژگی های فنی چسب مایع را برایتان برمی شماریم:

ویسکوزیته (گرانروی) چسب مایع

چسب هایی که گرانروی بالایی دارند برای سطوح عمودی یا متخلخل طراحی شده اند؛ در حالی که چسب های رقیق برای پر کردن شکاف های ریز بهتر عمل می نمایند.

زمان گیرایش اولیه چسب مایع

این زمان نشان می دهد که چسب پس از چند ثانیه یا دقیقه اتصال اولیه را برقرار می نماید. برای کارهای سریع، چسب هایی مناسب هستند که گیرایش آنی داشته باشند.

زمان خشک شدن کامل چسب مایع

بعضی چسب ها پس از گذشت چند دقیقه در ظاهر خشک به نظر می رسند؛ اما برای رسیدن به استحکام نهایی به زمان بیشتری احتیاج دارند. اگر استقامت نهایی برایتان مهم است، حتما به زمان Curing Time که معمولا روی بسته بندی محصول درج شده توجه کنید.

مقاومت نهایی چسب مایع

چسب هایی که در برابر گرما، وزن، رطوبت یا مواد شیمیایی مقاوم هستند، معمولا برای کارهای صنعتی یا سنگین گزینه های مناسبی به حساب می آیند.

ایمنی چسب مایع

همواره اطلاعات روی بسته بندی را به دقت مطالعه کنید. چسب های بی بو و غیرسمی برای کارهای خانگی یا استفاده به وسیله بچه ها گزینه های مناسب تری هستند.

نکات ایمنی در استفاده از چسب مایع

• چسب های مایع ممکن است حاوی ترکیبات خطرناکی باشند. بنابراین، رعایت نکات ایمنی در استفاده از آن ها بسیار مهم است:
• همواره از چسب مایع در محیط هایی بهره ببرید که تهویه مناسبی داشته باشند.
• از تماس مستقیم چسب مایع با چشم یا پوست خودداری کنید و در صورت تماس، ناحیه مورد نظر را فورا با آب فراوان بشویید.
• به هیچ وجه اجازه ندهید بچه ها بدون نظارت شما یا فرد بزرگسال دیگری از چسب استفاده نمایند.
• هرگز چسب مایع را در معرض گرما، نور مستقیم و شعله قرار ندهید.

روش نگهداری و انبار کردن چسب مایع

نگهداری درست چسب مایع باعث حفظ کیفیت و جلوگیری از خشک شدن یا فاسد شدن آن می گردد. برای این منظور، ضروری است نکات زیر را رعایت کنید:

• همواره درب چسب مایع را بعد از استفاده محکم ببندید.
• چسب مایع را در جای خشک و خنک، دور از دسترس بچه ها نگهدارید.
• چسب های دو جزئی مانند اپوکسی را باید به صورت جداگانه و طبق دستور فراوری نماینده ذخیره کنید.

هنگام خرید چسب مایع به چه نکاتی دقت کنیم؟

• پیش از خرید چسب مایع، ابتدا نوع کاری را که قصد انجام دهید به دقت تعیین کنید تا محصولی متناسب با احتیاج خود انتخاب کنید.
• برای انتخاب برترین گزینه، همواره نوع سطحی را که قرار است چسب بخورد (چوب، فلز، شیشه، پلاستیک، پارچه و…) در نظر بگیرید.
• به سرعت خشک شدن چسب مایع توجه کنید؛ بعضی چسب ها برای کارهای سریع مناسب هستند و بعضی دیگر به زمان بیشتری برای خشک شدن احتیاج دارند.
• قدرت چسبندگی نهایی یکی از مهم ترین معیارهای انتخاب چسب مایع است و باید متناسب با وزن یا فشار وارده انتخاب گردد.
• به تعیینات فنی چسب مانند ویسکوزیته (گرانروی)، مقاومت در برابر حرارت، رطوبت و نوع ترکیبات و مواد شیمیایی به کار رفته در ساخت آن دقت کنید.
• اگر در محیطی مرطوب یا در معرض دمای بالا کار می کنید، چسبی را تهیه کنید که مقاومت فیزیکی و شیمیایی بالایی داشته باشد.
• برای مصارف خانگی یا استفاده به وسیله بچه ها، چسب های بی بو، غیرسمی و قابل شستشو با آب را انتخاب کنید.
• از خرید چسب هایی که روی بسته بندی آن ها اطلاعات کامل درج نشده، خودداری کنید.
• تاریخ فراوری و انقضای چسب را آنالیز کنید تا از کیفیت آن مطمئن شوید.
• چسب هایی که در بسته بندی های آسیب دیده یا دارای نشتی عرضه می شوند، معمولا کیفیت مناسبی ندارند.
• برندهای معتبر معمولا ضمانت کیفیت دارند و اطلاعات فنی دقیق تری روی بسته بندی ارائه می دهند.
• از فروشگاه های معتبر و قابل اعتماد خرید کنید تا از سلامت و اصالت محصول اطمینان داشته باشید.
• چسب های تخصصی مانند اپوکسی یا پلی اورتان احتیاج به ترکیب دقیق دارند؛ در صورت عدم آشنایی، از فروشنده هدایت بگیرید.
• به صرف مقرون به صرفه بودن، چسب نامناسب نخرید؛ کیفیت پایین چسب مایع می تواند هزینه های بیشتری را برایتان ایجاد کند.

سوالات متداول درباره خرید چسب مایع براساس کاربرد و مصرف

چه نوع چسبی برای مصارف عمومی خانگی مناسب است؟

چسب سفید (PVA) یا چسب عمومی مانند UHU برای کارهای ساده مانند چسباندن کاغذ، مقوا، چوب سبک و پارچه بسیار مناسب است.

آیا چسب مایع برای فلز یا شیشه جواب می دهد؟

بله، برای سطوحی مانند فلز یا شیشه بهتر است از چسب های اپوکسی دو جزئی یا چسب فوری (سیانواکریلات) بهره ببرید که چسبندگی بالایی دارند.

کدام چسب برای استفاده بچه ها ایمن است؟

چسب های بی بو، غیرسمی و قابل شست وشو مانند چسب سفید مخصوص بچه ها یا مدل های مخصوص کاردستی، ایمنی بیشتری برای بچه ها دارند.

چسب هایی که سریع خشک می شوند برای چه کاری مناسب هستند؟

این نوع چسب ها برای تعمیرات فوری، اتصال قطعات کوچک یا کاربردهایی که احتیاج به گیرایش سریع دارند بسیار کاربردی هستند.

آیا می توانیم از یک نوع چسب برای همه سطوح استفاده کنیم؟

خیر، چسب ها معمولا برای کاربردها و سطوح خاصی طراحی شده اند. استفاده نادرست می تواند باعث کاهش چسبندگی یا آسیب به قطعه یا سطح مورد نظر گردد.

مدت نگهداری چسب مایع چقدر است؟

بسته به نوع چسب و شرایط نگهداری، معمولا بین 12 تا 24 ماه است. یادتان باشد، چسب مایع را باید در جای خنک، خشک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.

چسب مایع بعد از باز شدن تا چه مدت قابل استفاده است؟

در صورتی که درب چسب را بعد از هر بار مصرف به درستی ببندید، بعضی چسب ها تا چند ماه پس از باز شدن هم قابل استفاده باقی می مانند.

از کجا بفهمیم چسب مایع اصل است یا تقلبی؟

باید به برند، سالم بودن بسته بندی، بارکد، تاریخ فراوری و فروشگاه عرضه نماینده دقت کنید. خرید از مراکز معتبر برترین راه جلوگیری از تقلب است.

آیا چسب های قوی تر لزوما بهترند؟

خیر. قدرت چسب باید متناسب با احتیاج و جنس سطح انتخاب گردد. چسب بیش از حد قوی ممکن است به سطح آسیب بزند یا جدا کردن قطعه را سخت کند.

تفاوت چسب یک جزئی و دو جزئی در چیست؟

چسب های یک جزئی آماده مصرف هستند؛ در حالی که چسب های دو جزئی (مانند اپوکسی) احتیاج به ترکیب دقیق دو ماده برای فعال سازی دارند و معمولا قوی ترند.

ویژگی چسب همه کاره چیست؟

چسب همه کاره محصولی با قدرت چسبندگی میانه تا بالا است که برای اتصال مواد مختلف مانند چوب، فلز، پارچه، پلاستیک و کاغذ طراحی شده؛ به علت کاربرد گسترده و استفاده آسان، چسب همه کاره گزینه ای مناسب برای کارهای عمومی و روزمره به شمار میرود. این چسب معمولا سریع خشک می گردد و احتیاج به آماده سازی خاصی ندارد.

آیا چسب همه کاره همان چسب سفید است؟

خیر، چسب همه کاره با چسب سفید یکی نیست. چسب سفید (PVA) دارای پایه آبی و بی خطر است و بیشتر برای چسباندن کاغذ و کارهای سبک کاربرد دارد؛ در حالی که چسب همه کاره معمولا قوی تر، حلال پایه و مناسب سطوح متنوع تری است.

آیا چسب مایع همه کاره ضد آب است؟

بعضی انواع چسب همه کاره تا حدی در برابر رطوبت مقاوم اند، اما به طور کامل ضد آب نیستند. برای کاربردهایی که تماس مستقیم با آب دارند، بهتر است از چسب های تخصصی ضد آب مانند اپوکسی یا پلی اورتان بهره ببرید.

آیا می توانیم از چسب همه کاره برای تعمیر وسایل برقی استفاده کنیم؟

خیر، معمولا توصیه نمی گردد. چسب های همه کاره ممکن است رسانا باشند یا در برابر حرارت مقاومت کافی نداشته باشند. برای تعمیر وسایل برقی باید از چسب های مخصوص با عایق حرارتی و الکتریکی بهره ببرید.

چطور چسب قطره ای خشک شده را از روی پوست پاک کنیم؟

می توانید از استون (پاک نماینده لاک ناخن) یا آب گرم و صابون بهره ببرید. هرگز چسب را از روی پوست به زور جدا نکنید؛ چون ممکن است پوست تان آسیب ببیند.

آیا چسب فوری قابل استفاده مجدد است؟

در صورت بستن کامل درب و نگهداری در مکان خشک و خنک، تا چندین بار قابل استفاده است. اما در صورت خشک شدن در نازل یا دهانه، ممکن است دیگر قابل استفاده نباشد.

آیا می توانیم چسب اپوکسی را بعد از ترکیب ذخیره کنیم؟

خیر، پس از ترکیب رزین و سخت نماینده، واکنش شیمیایی آغاز می گردد و چسب در مدت زمان تعیینی سفت می گردد. بنابراین، باید بلافاصله استفاده گردد.

آیا چسب صنعتی برای استفاده در منزل هم مناسب است؟

فقط در موارد خاص. چون اغلب چسب های صنعتی بخارات شیمیایی قوی و ترکیبات خطرناک دارند، استفاده از آن ها در فضای بسته و بدون تهویه مناسب توصیه نمی گردد.

آیا چسب صنعتی مقاوم در برابر حرارت است؟

بله، بیشتر چسب های صنعتی برای تحمل دماهای بالا و فشار مکانیکی طراحی شده اند. قبل از مصرف، حتما برچسب محصول را آنالیز کنید.

برای استفاده از چسب صنعتی چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟

از دستکش، ماسک و تهویه مناسب بهره ببرید. چسب را روی سطوح تمیز و خشک اعمال نموده و از تماس با پوست یا چشم جلوگیری کنید.

چگونه چسب همه کاره را از روی سطح پاک کنیم؟

می توانید از استون یا تینر فوری بهره ببرید؛ ولی ابتدا این مواد را روی بخش کوچکی امتحان کنید تا به سطح آسیب نزنند.

برای چه مواردی نباید از چسب همه کاره استفاده کنیم؟

برای وسایل برقی، سطوح حساس به حلال یا قطعات سنگین که تحت فشار یا گرما هستند، چسب های تخصصی مناسب ترند.