شهر زیبای لاهیجان معروف به عروس گیلان Lahijan - مجله زیتوا

مختصری درباره شهر لاهیجان بدانید :

لاهیجان (به گیلکی: لاجؤن) مرکز شهرستان لاهیجان ، بزرگترین شهر شرق استان گیلان و نود و پنجمین شهر پرجمعیت ایران می باشد . این شهر در ناحیه کوهپایه ای نهاده شده است و تپه ماهورهای آن را بوته های چای پوشانده است. این شهر در شرق سفیدرود و در ارتفاع 4 متری نهاده شده است. این شهر در سال 2017 با 220٬000 نفر جمعیت دومین شهر پرجمعیت گیلان (پس از رشت) بوده و اکنون تخمین زده می شود نزدیک به 220000 نفر همراه با احتساب حومه جمعیت داشته باشد،

لاهیجان یا به حق عروس گیلان یکی از شهرهای زیبای شرق استان گیلان است و معنی نام آن بر اساس شواهد قدیمی شهر ابریشم بوده است. لاهیجان یکی از قدیمی ترین شهرهای گیلان است که در زمان حمله مغول ویران می شود ولی پس از آن مجدداً رونق یافته و مرکز تولید ابریشم، برنج و ذرت و بعلاوه مرکبات می شود. طلایی ترین دوران شکوفایی این شهر در قرن نهم هجری بوده است.

دومین دوره طلایی لاهیجان در نیمه دوم قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شروع شده است که توسعه تجارت ابریشم و کشت چای منجر به تجدید حیات شهر شده است. در 1902 ، اولین کشت چای به ابتکار کاشف السلطنه کنسول وقت ایران در هند در این شهر انجام شد. از آن پس تپه های لاهیجان تدریجاً از باغات چای پوشیده شد و کارخانه ها برای تولید چای در شهر و حومه آن تأسیس شدند (اولین کارخانه در 1932 تأسیس شد).

فاصله تهران تا لاهیجان در حدود 350 کیلومتر هست و برترین مسیر، استفاده از آزادراه های تهران-کرج، کرج - قزوین و قزوین-رشت هست که قبل از رسیدن به رشت می بایست از آزادراه خارج شده و از جاده سنگر- سیاهکل به سوی شرق و به سمت لاهیجان ادامه مسیر داد.

لباس مردم محلی این خطه از کشورمان جزو زیباترین و رنگارنگ ترین لباس های محلی در کشور و حتی دنیا است. لباس محلی مردان لاهیجان نمت کلاه، جلیقه (جلقته)، شلوار، چوموش (یا چموش که کفش چرم ساده ای است) و کت است که بسته به فصل جنس و ضخامت آن ها تفاوت دارد. زنان نیز روسری و سربند، پیراهن، کت، الجاقبا، دامن، گردتومان، جلیقه (جرقده)، چادر کمر، چادر شب، کفش و جوراب می پوشند.

دیدنی های لاهیجان

شهر زیبا و دیدنی لاهیجان ، با تاریخی کهن، چشم میزانای طبیعی فوق العاده و همجواری با یکی از قلل کشور از زیباترین منطقه ها گردشگری در شمال است که جمع بسیاری از مسافران را در ایام مختلف سال، بویژه روزهای نوروز و ایام فصل تابستان، به میهمانی فرا می خواند.

مسجد اکبریه لاهیجان

مسجد اکبریه یکی از عمارات تاریخی و از جاذبه های گردشگری در جنوب غربی شهرستان لاهیجان و استان گیلان است. این بنای کهن را می توان یکی از میراث ارزشمند و مهم کشور نامید که سنگ نبشته ای از جنس مرمر، تاریخ احداث آن را سال 1239 هجری قمری در زمان حکومت فتحعلی شاه و به همت حاج علی اکبر لاهیجانی بیان می نماید. معماری و تزئینات اجرا شده در آن زیبا و هنرمندانه است به گونه ای که مسافران هنگام ورود به آن به تحسین این زیبایی ها می پردازند. جالب است بدانید که این مسجد بنا به دلایلی در زمان ساخت به صورت نیمه تمام باقی ماند و امروزه از دو بخش مسجد نو با قدمتی نزدیک به یک قرن و مسجد کهنه تشکیل شده که از طریق دری بزرگ به یکدیگر مرتبط است. بعضی از کارشناسان معماری این مسجد را به مسجد ایاصوفیه در ترکیه شبیه می دانند.

تالاب سوستان

یکی از جاذبه های گردشگری در شهرستان لاهیجان پدیده ای است طبیعی به نام تالاب سوستان که به تکه ای از بهشت می ماند و گردشگران به محض قرارگرفتن در نزدیکی این شاهکار خلقت، زبان تحسین به خالق زیبایی ها می گشایند. جالب است بدانید که این جاذبه دوست داشتنی در فصل زمستان و پاییز مملو از آب شیرین است و داخل و گرداگرد آن را درختانی باشکوه، گیاهان مردابی و نیزارها محصور نموده است. مکانی که به علت آب و هوای مناسب پوشش گیاهی مطلوب و آب شیرین، زیستگاه پرندگان و آبزیان مختلفی است. از ویژگی های این تالاب، مسیر دسترسی بسیار زیبا با چشم میزانای خارق العاده است که به علت حضور منطقه ای سرسبز، مکان های بکر و دست نخورده و بعلاوه مسیر دسترسی آسان، به یکی از نقاط گردشگری شمال کشور تبدیل شده است.

آرامگاه کاشف السلطنه (موزه تاریخ چای)

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری در شهرستان لاهیجان، آرامگاه محمدمیرزا قاجار قوانلو، فرزند بزرگ اسدالله میرزا نایب السلطنه از رجال تحصیلنموده و بلندرتبه مملکتی، در زمان قاجاریه است که به بنا بر وصیت وی، بر تپه های چای در لاهیجان ساخته شده و امروزه این منطقه به موزه تاریخ چای تبدیل شده است.

وی چای و وسایل کاشت آن را از هندوستان به ایران و لاهیجان آورد و به علت کوشش هایش در امر کاشت آن، به چایکار معروفیت یافت. قبر کاشف السطنه در ابتدا از سنگ مرمر سیاه و بدون هیچ سقف و پوششی ساخته شد. تا اینکه در سال 1355 شمسی به سبک معماری غربی و به کوشش انجمن آثار ملی، آرامگاه وی به صورت اسکلتی از بتن مسلح، با نمایی از سنگ تیشه ای به رنگ طوسی و در زیربنایی بالغ بر 512 مترمربع بنا شد. در سال 1371 شمسی در کنار آرامگاه پس از واگذاری به سازمان میراث فرهنگی، موزه تاریخ چای ایران ساخته شد.

استخر لاهیجان

یکی از زیباترین منطقه ها گردشگری در شهرستان لاهیجان، در دامنه شیطان کوه و در بخش شرقی لاهیجان نهاده شده است که به استخر لاهیجان معروفیت یافته است. این جاذبه زیبای گردشگری، در زمینی به وسعت 17 هکتار و با عمقی نزدیک به 4 متر نهاده شده است که در دوران گذشته به عنوان مخزن آب جهت آبیاری شالیزارهای برنج استفاده می شد.

از زیبایی های این استخر طبیعی، وجود جزیره زیبا است که در مرکز آن نهاده شده و پیشتر به آن میان پشته گفته می شد. این جزیره، از طریق یک پل سیمانی که دارای طولی نسبتا بلند است، به بخش جنوبی استخر وصل شده است. این منطقه از لاهیجان که به نظر می ر سید به دستور شاه عباس صفوی ساخته شده، محبوب گردشگران و مردم محلی است و همیشه تعداد زیادی از مسافران از آن دیدن می نمایند.

تله کابین لاهیجان (بام سبز لاهیجان)

از دیگر تفرجگاه ها و مکان های گردشگری در شهرستان لاهیجان، تله کابین احرار است که از آن به بام سبز نیز یاد می شود. این جاذبه گردشگری در سال 1384 و با 2 ایستگاه، 5 دکل و 33 کابین، احداث شد. بام سبز نام ایستگاه اول با 123 متر و تاج خروس نام ایستگاه دوم با 313 متر است که می توان چشم میزانای زیبایی را از این منطقه دیدن کرد. غرفه های صنایع دستی و خوراکی و کافی شاپ در این دو ایستگاه نهاده شده است و روزانه به طور میانگین 1000 نفر را با خود منتقل می نماید.

پل خشتی لاهیجان

در غرب شهرستان لاهیجان، در محله ای به نام پرده سر سازه ای تاریخی نهاده شده است که قدمت آن به دوران حکومت کیائیان باز می شود. جالب است بدانید که میرظهیرالدین مرعشی در کتابش از این پل نام برده است. طبق اظهارات ایشان، در اوایل سلطنت قاجاریه، حاج جعفر کاشانی از مردم نیکوکار زمان، پلی آجری را به جای پلی قدیمی و سنگی احداث کرد و این پل در سال 1271 هجری قمری، کاملا مورد بازسازی نهاده شد. این پل تاریخی دارای طولی برابر با 50 متر عرضی بالغ بر 4 متر و 50 سانتی متر و 11 متر ارتفاع است که با آجری به رنگ قرمز آهک و ساروج ساخته شده است. بعلاوه این پل دارای 5 چشمه معلق که پیشینه آن به قرن نهم هجری بازمی شود، است.

شیطان کوه

در بخش شرقی شهرستان لاهیجان، یکی از زیباترین کوه های شمال کشور نهاده شده است که به شیطان کوه معروفیت یافته است. شاه نشین کوه نام پیشین این جاذبه گردشگری طبیعی است که در گذشته برکه ای به طول 70 متر و عرضی بالغ بر 200 متر در مقابل آن قرار داشت. این در حالی است که امروزه این برکه به یک دریاچه مصنوعی تبدیل شده و در بین آن می توان جزیرهای را مشاهده کرد که ساختمانی کوچک در آن نهاده شده است.

غذاهای محلی لاهیجان

غذاهای محلی لاهیجان همانند مرغ و آلوی لاهیجان، میرزا قاسمی، خورشت سبزی فسنجان و شیش انداز گیلکی و خوش طعم و به یادماندنی هستند

مرغ و آلوی لاهیجان

شمالی ها در پخت انواع غذا با مرغ و چاشنی های مختلف تخصص دارند. از مرغ های ترش همراه با سبزیجات محلی گرفته تا مرغ هایی که با آلو و رب های نارنج و انار طبخ می شوند. این خورش با چند نوع رب ترش و شیرین پخته می شد تا مزه ملس و لذیذی پیدا کند. خورش مرغ و آلو خورشی مجلسی و مختص مردم لاهیجان است.

برای تهیه مرغ و آلوی لاهیجانی پیاز و سیر را نگینی خرد کنید و با زردچوبه و فلفل تفت دهید. آلو را خیس کنید، آب آن را خالی کنید و سپس آن را درون قابلمه بریزید. رب انار، رب نارنج و برگه زردآلو خیس شده را هم اضافه کنید و تفت دهید. نصف لیوان آب جوش اضافه کنید و بگذارید موادتان کاملا باهم مخلوط شوند و یک مایه یک دست داشته باشید. حالا مرغ را اضافه کنید. یک لیوان آب جوش دیگر اضافه کنید و بگذارید خورش روی حرارت کم یک ساعت بپزد و جا بیفتد. بهتر است از آلوی سیاه برای این غذا بهره ببرید.

خورشت سبزی فسنجان لاهیجان

خیلی از غذاهای سنتی که ما می شناسیم و سال هاست که آنها را پخته ایم مدل های دیگری هم دارند؛ خورشت سبزی فسنجان نمونه ای از این دست غذاهای خوش طعم و مختص گیلان است.

پیاز را به همراه نمک و فلفل به گوشت بیفزایید و خوب ورز دهید. در یک کاسه کوچک میزانی آب بریزید و کنار دستتان بگذارید. از گوشت به میزان یک فندق بردارید. کف دست را خیس کنید و گوشت را به صورت توپ کوچکی گرد کنید. همه گوشت را به این صورت آماده کنید. در یک تابه میزان مناسبی روغن بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید. گوشت های قلقلی را در روغن تفت دهید. در تابه را بگذارید تا کوفته ریزه ها بپزند.

در قابلمه ای مناسب میزانی روغن بریزید و روی حرارت بگذارید. پیازها را در روغن سرخ کنید تا طلایی رنگ شوند. هویج را رنده کنید. سبز ی های خرد شده را به همراه گردوی آسیاب شده و هویج رنده شده به قابلمه اضافه کنید و خوب تفت دهید. وقتی گردو به روغن افتاد، 2 پیمانه آب جوشیده به مواد اضافه کنید و در قابلمه را بگذارید. حدود نیم ساعت صبر کنید تا مواد روی حرارت ملایم بپزند. بعد از این مدت رب انار را همراه کمی نمک اضافه کنید و هم بزنید. بعد از حدود 2 ساعت که خورش خوب به روغن افتاد، کمی شکر (به دلخواه) به خورش اضافه کنید. حالا نوبت اضافه کردن کوفته های گوشت است که پخته بودید. بعد از اضافه کردن آنها بهتر است خورش نیم ساعت دیگر هم بجوشد تا خوب جا بیفتد.

شیش انداز گیلکی

مغز گردو را دو بار چرخ کنید تا کاملا نرم شود. پیاز رنده شده را با یک قاشق سوپ خوری روغن تفت دهید تا طلایی شود. سپس مغز گردو را به آن اضافه کنید و با پیاز تفت دهید. پس از آن 3 لیوان آب سرد به آن ها اضافه کنید و بگذارید مغز گردو با شعله ملایم بپزد. بادمجان ها را پوست گرفته و آنها را به میزان یک بند انگشت خرد کنید. سپس کمی نمک روی بادمجان ها بپاشید و در آبکش قرار دهید تا آب سیاه آنها خارج شود. در آخر آنها را سرخ نموده و با رب انار رقیق شده، به مغز گردو اضافه کنید. این غذا باید کمی آبدار و جا افتاده سرو شود.

میرزا قاسمی

میرزا قاسمی از طریق محمد قاسم خان که در زمان ناصرالدین شاه قاجار والی حاکم رشت بود، ابداع شده و از طریق وی توسعه یافت و نام وی را بر خود گرفت.

بادمجان ها را کباب کنید، سپس پوست آن ها را کنده و سرهای بادمجان ها را جدا کنید؛ پس از آن بادمجان ها را ساطوری نمایید. گوجه فرنگی هارا در آب جوش ریخته و پوست آنها را بگیرید، سپس آنها را خرد کرد و سیر کوبیده را داخل روغن داغ بریزید تا کمی سرخ شوند. سپسبادمجان ها و گوجه های آماده شده را به همان تابه اضافه نموده و سرخ کنید. حال کمی نمک و فلفل به آن اضافه نموده و مایه را در یک طرف تابه قرار دهید. در طرف دیگر خالی تابه تخم مرغ ها را شکسته و مخلوط کنید و آنقدر هم بزنید تا بسته شده و سرخ شود. بعد بادمجان ها و تخم مرغ ها (یعنی تمام محتویات تابه) را با هم مخلوط می کنید.