فرمول غذایی برای ابتلا به سرطان
به گزارش مجله زیتوا، پژوهش های بسیاری نشان داده اند که بعضی غذاها با خطر بیشتر بعضی انواع سرطان مرتبط هستند.
به گزارش خبرنگاران، عصر ایران به نقل از هلث لاین نوشت: سرطان بیماری پیچیده ای است. انواع مختلفی از سرطان و همچنین دلایل بالقوه بسیاری برای آن وجود دارند. اگرچه هنوز همه پاسخ ها را نمی دانیم اما نکته معین این است که عوامل مختلفی در ابتلا و پیشرفت سرطان نقش دارند.
آرایش ژنتیکی و سابقه خانوادگی در ابتلا به سرطان نقش دارند اما عوامل خارجی که ممکن است بر بعضی از آنها کنترل داشته باشید، مانند عادات سبک زندگی، حتی تاثیر بیشتری در این زمینه دارند. پژوهش ها نشان می دهد که 80 تا 90 درصد تومورهای بدخیم با عوامل خارجی مرتبط هستند.
رژیم غذایی یکی از عوامل سبک زندگی مهم است که باید مد نظر قرار بگیرد. پژوهش های بسیاری نشان داده اند که بعضی غذاها با خطر بیشتر بعضی انواع سرطان مرتبط هستند.
در ادامه با بعضی غذاها و نوشیدنی ها که ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند، بیشتر آشنا می شویم.
غذاهایی که ممکن است خطر سرطان را افزایش دهند
بعضی غذاها می توانند خطر دیابت نوع 2 و چاقی را افزایش دهند که این شرایط با بعضی انواع سرطان مرتبط هستند. بعضی غذاها نیز حاوی مواد سرطان زا هستند که این مواد مضر توانایی ایجاد سرطان را دارند.
باید به این نکته اشاره داشت که قرار دریافت در معرض مواد سرطان زا همیشه موجب سرطان نمی گردد. این به ژنتیک و همچنین سطح و مدت زمان مواجهه با مواد سرطان زا بستگی دارد.
گوشت های فرآوری شده
گوشت فرآوری شده به هر نوع گوشتی که با دودی کردن، نمک سودکردن، خواباندن در مواد، یا کنسرو کردن حفظ می شوند، گفته می گردد. بیشتر گوشت های فرآوری شده گوشت های قرمز هستند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:
هات داگ
سالامی
سوسیس
گوشت گاو نمکی
گوشت گاو خشک شده
روش های مورد استفاده برای تهیه گوشت های فرآوری شده می توانند موجب فراوری مواد سرطان زا شوند. به عنوان مثال، بنا بر مقاله ای که در سال 2018 منتشر شد، استفاده از نیترات می تواند موجب فراوری مواد سرطان زایی به نام ترکیبات ان-نیتروسو گردد. دودی کردن گوشت نیز می توانند موجب فراوری مواد سرطان زایی به نام هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) گردد.
یک آنالیز در سال 2019 نشان داد که گوشت فرآوری شده یک عامل خطر اصلی برای سرطان کولورکتال است. آنالیز دیگری در همان سال نشان داد که گوشت فرآوری شده با سرطان معده مرتبط است.
طی یک آنالیز در سال 2018، پژوهشگران دریافتند که مصرف زیاد گوشت فرآوری شده با افزایش خطر سرطان پستان مرتبط بوده است.
غذاهای سرخ شده
زمانی که غذاهای نشاسته ای در دماهای بالا پخته می شوند، ترکیبی به نام آکریل آمید شکل می گیرد. این اتفاق می تواند طی سرخ کردن، پختن، کباب کردن و تست کردن رخ دهد.
غذاهای نشاسته ای سرخ شده به طور خاص سرشار از آکریل آمید هستند که از آن جمله می توان به محصولات سیب زمینی سرخ شده مانند چیپس و سیب زمینی سرخ شده اشاره نمود.
بنا بر یک آنالیز در سال 2018، مطالعاتی که با حضور سوژه های حیوانی انجام شدند سرطان زا بودن آکریل آمید را نشان داده اند. آژانس بین المللی پژوهش های سرطان (IARC) آکریل آمید را به عنوان ماده ای احتمالا سرطان زا برای انسان در نظر گرفته است.
بنا بر مطالعه ای در سال 2020، آکریلامید به دی ان ای آسیب می زند و آپوپتوز یا مرگ سلول را تحریک می نماید. مصرف زیاد غذاهای سرخ شده خطر دیابت نوع 2 و چاقی را نیز افزایش می دهد. این شرایط می توانند استرس اکسیداتیو و التهاب را افزایش دهند که هرچه بیشتر خطر سرطان را افزایش می دهد.
غذاهای بیش از حد پخته شده
غذاهای بیش از حد پخته شده، به ویژه گوشت ها، می توانند مواد سرطان زا فراوری نمایند. بنا بر مطالعه ای در سال 2020، پختن گوشت با حرارت زیاد موجب فراوری مواد سرطان زای هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای و آمین های هتروسیکلیک (HCAs) می گردد. این مواد ممکن است خطر سرطان را با ایجاد تغییر در دی ان ای سلول های انسان افزایش دهند.
احتمال بیش از حد پختن مواد غذایی با حرارت زیاد یا زمانی که غذا روی شعله مستقیم آتش آماده می گردد، بیشتر است. این شامل روش های پخت مانند موارد زیر می گردد:
گریل کردن
باربیکیوکردن
سرخ کردن در تابه
سازمان غذا و داروی آمریکا به این نکته اشاره داشته است که بیش از حد پختن غذاهای نشاسته ای، مانند سیب زمینی تشکیل آکریل آمید را افزایش می دهد. برای کاهش خطر فراوری مواد سرطان زا ناشی از پخت و پز با حرارت زیاد، استفاده از روش های پخت و پز سالم تر مانند موارد زیر را امتحان کنید:
آب پزکردن
استفاده از زودپز
پختن یا تفت دادن در دماهای کم
آرام پزکردن
لبنیات
بعضی شواهد وجود دارند که لبنیات ممکن است خطر سرطان پروستات را افزایش دهد. از جمله محصولات لبنی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
شیر
پنیر
ماست
بنا بر یک آنالیز در سال 2014، مصرف لبنیات سطوح فاکتور رشد شبه انسولین 1 (IGF-1) را افزایش می دهد. این با خطر بیشتر سرطان پروستات مرتبط است. فاکتور رشد شبه انسولین 1 ممکن است تکثیر یا فراوری سلول های سرطان پروستات را افزایش دهد.
قند و کربوهیدرات های پالایش شده
غذاهای شیرین و کربوهیدرات های پالایش شده می توانند به طور غیر مستقیم خطر سرطان را افزایش دهند. بعضی از نمونه های این غذاها شامل موارد زیر می شوند:
نوشیدنی های شیرین شده با شکر
غذاهای پخته
پاستای سفید
نان سفید
برنج سفید
غلات صبحانه شیرین
مصرف زیاد غذاهای شیرین و نشاسته ای ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و چاقی را افزایش دهد. بنا بر مطالعه ای در سال 2020، هر دو شرایط می توانند التهاب و استرس اکسیداتیو را افزایش دهند. این ممکن است خطر بعضی انواع سرطان را افزایش دهد.
بنا بر یک آنالیز در سال 2019، دیابت نوع 2 خطر سرطان های تخمدان، پستان، و اندومتر (رحم) را افزایش می دهد.
مصرف زیاد قند و کربوهیدرات های پالایش شده ممکن است به سطوح بالای قند خون نیز منجر گردد که بنا بر مطالعه ای در سال 2017، ممکن است یک عامل خطر برای سرطان کولورکتال باشد.
برای محدودکردن اثرات کربوهیدرات های پالایش شده، جایگزینی آنها با گزینه هایی سالم تر مانند موارد زیر را امتحان کنید:
نان غلات کامل
پاستای غلات کامل
برنج قهوه ای
جو دوسر
الکل
زمانی که الکل مصرف می کنید، کبد الکل را به استالدهید تجزیه می نماید که یک ترکیب سرطان زا است.
بنا بر یک آنالیز در سال 2017، استالدهید موجب آسیب دی ان ای و استرس اکسیداتیو می گردد. همچنین، این ماده در عملکرد سیستم ایمنی بدن اختلال ایجاد می نماید و هدف قراردادن سلول های پیش سرطانی و سرطانی را برای بدن دشوارتر می نماید.
بنا بر مطالعه ای در سال 2015، الکل سطوح استروژن را در بدن زنان افزایش می دهد. این با خطر بیشتر برای سرطان پستان گیرنده استروژن مثبت پیوند خورده است.
آیا بعضی غذاها می توانند خطر سرطان را کاهش دهند؟
بنا بر پژوهش های علمی، بعضی غذاها حاوی ترکیبات مفید هستند که ممکن است خطر سرطان را کاهش دهند. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:
میوه ها و سبزیجات
بنا بر یک آنالیز در سال 2017، میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان ها هستند. این ترکیبات می توانند به محافظت از سلول ها در برابر استرس اکسیداتیو و آسیب دی ان ای یاری نمایند.
مغزدانه ها
مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که مغزدانه ها ممکن است به کاهش التهاب و خطر سرطان یاری نمایند.
لوبیاها
این مواد غذایی سرشار از فیبر هستند. بنا بر مطالعه ای در سال 2015، فیبر ممکن است خطر سرطان کولورکتال را کاهش دهد.
غلات کامل
مطالعه ای در سال 2020 نشان داد که غلات کامل با خطر کمتر سرطان مرتبط هستند. غلات کامل، مانند کینوآ و برنج قهوه ای سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان ها هستند.
ماهی
ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا-3 است و بنا بر مطالعه ای در سال 2014، این چربی های سالم ممکن است به واسطه کاهش التهاب خطر بعضی انواع سرطان را کاهش دهند.
منبع: خبرگزاری ایسنا